Olympic Toán quốc tế năm 2023 diễn ra từ ngày 6-10/7 tại Chi ba, Nhật Bản đã kết thúc. Đoàn Việt Nam có 6 thí sinh tham gia đều giành huy chương, gồm 2 Huy chương Vàng, 2 Huy chương Bạc, 2 Huy chương Đồng. Việt Nam xếp thứ 6/112 quốc gia, vùng lãnh thổ. Đứng thứ Nhất là đoàn học sinh đến Trung Quốc và thứ Nhì là đoàn học sinh đến từ nước Mỹ.
Đội tuyển Olympic Toán quốc tế IMO của Mỹ năm nay có 6 thành viên. Kết quả 6 em đi thi thì có 5 em giành HCV và 1 em giành HCB. Cả 6 em đều là người Mỹ gốc Hoa: Derec Liu, Alecxander Wang, Jeff Lin, Eric Shen, Alec Zao và Maximus Lu. Thầy giáo trưởng đoàn là Giáo sư Po Shen Loh, người Mỹ gốc Singapore, phó đoàn là Carl Schildkraut , sinh viên Đại học MIT, một người Mỹ gốc Đức. Như vậy cả đoàn IMO của Mỹ đều là những người Mỹ gốc Hoa, gốc Singapore và gốc Đức.
Mỹ đã có nhiều năm xếp hạng Nhất trong các kỳ thi IMO. Mà bí quyết chính là thu hút nhân tài từ nhiều nguồn. Cha mẹ các em do cuộc sống mưu sinh nên đã rời quê hương bản địa qua Mỹ làm ăn, sinh sống, lập gia đình có con và đầu tư cho con học hành. Với môi trường học thuật tuyệt vời trong một nền giáo dục chất lượng cao và quyết tâm khẳng định mình nơi "đất khách quê người", các cháu đã có thành tích học tập tuyệt vời, giành nhiều giải cao trong các cuộc thi học thuật quốc gia, quốc tế.
GS Po Shen Loh, giáo sư trưởng đoàn học sinh Mỹ tham dự kỳ thi Olympic IMO 2023 sinh năm 1982 tại tiểu bang Wisconsin, Hoa Kỳ, là người nhập cư gốc Singapore thế hệ thứ 2. Từ khi còn nhỏ Po Shen Loh đã học rất giỏi, ông từng 2 lần đại diện cho bang Wisconsin tham gia cuộc thi Mathcounts quốc gia Mỹ, đồng thời ông chính là thí sinh đã giành HCB cho đội tuyển Mỹ trong kỳ thi Olympic Toán học quốc tế IMO năm 1999.
Sau khi tốt nghiệp ngành Toán của ĐH Caltech danh tiếng, luận án tốt nghiệp của Po Shen Loh quá hay nên ông đã được nhận giải thưởng Morgan ÁMS- MAA- SIAM vào năm 2004. Sau khi tốt nghiệp ĐH, Po Shen Loh nhận học bổng toàn phần Churchill và qua Anh học tại Đh Cambridge. Sau đó ông quay về Mỹ học và tốt nghiệp Tiến sỹ tại ĐH Priceton với học bổng toàn phần. Sau khi hoàn thành chương trình Tiến sỹ Po Shen Loh về giảng dạy tại ĐH Carnegie Mellon.
Vì là dân Toán, Po Shen Loh rất yêu Toán nên đã nhận nhiệm vụ hướng dẫn đội tuyển IMO của Mỹ và với sự dẫn dắt của ông, đội tuyển toán học của Mỹ đã giành thắng lợi liên tiếp 5 năm liền.
Mục tiêu chính của GS Po Shen Loh là phổ cập toán học. Ông mở ra trang web Toán học Expii, đưa lên đó hàng trăm ngàn bài toán,có rất đông người truy cập. Ông còn mở những khóa học tương tác dạy toán live, cho các thanh thiếu niên có thể tự dạy Toán cho các bạn hoặc các em nhỏ có trình độ thấp hơn. Ông đi khắp nước Mỹ và nhiều quốc gia khác để thuyết trình cho học sinh và sinh viên về Toán học.
Cách thi học sinh gỏi toán ở Mỹ khá đơn giản. Không có đội tuyển, học sinh tự đăng ký đi thi các cuộc thi có cấp độ thấp ở trường, ở bang rồi chọn địa điểm gần nhà nhất để tham dự. Ai đoạt giải thì đăng ký các kỳ thi cấp cao hơn . Cũng không có học thêm hay luyện gà mà chủ yếu tự học, tham gia các CLB và sinh hoạt trong Hiệp hội Toán học để nhận các ấn phẩm về Toán và tham gia các hội thảo Toán học để có cơ hội giao lưu với các học sinh giỏi Toán.
Vào tháng 6 hàng năm, Hiệp hội Toán học Mỹ mời 60 cháu có thành tích cao nhất đi dự Trài hè Toán học tổ chức ở ĐH Carnegie Mellon. Tham gia trại hè còn có các bạn học sinh giỏi Toán ở nhiều quốc gia . Trong 2 tuần các bạn sẽ ăn ở, vui chơi cùng nhau và cùng trao đổi học hỏi chia sẻ những thông tin về toán, Kết thúc kỳ hè 2 tuần này sẽ chọn ra 6 cháu có năng lực khá nhất tham gia đội tuyển thi IMO. Những cháu còn lại sẽ được Ban tổ chức quan tâm và ai giỏi sẽ được "quy hoạch" để mời tham gia trại hè Toán học những năm tiếp theo để bồi dưỡng thành những nhân tài tương lai.
Điều đáng nói là trong số 6 học sinh được chọn đi thi Olympic Toán học IMO thì năm nào cũng giành Huy chương Vàng và Huy chương Bạc. Có năm cả 6 học sinh đều giành Huy chương Vàng.
Cách Mỹ chọn nhân tài Toán học rất tự nhiên, chính vì vậy họ tìm được những nhân vật thật sự đam mê Toán, yêu Toán và có khả năng tự học, tự tìm tòi. Thầy cô hướng dẫn là những người say mê truyền động lực và niềm đam mê toán không chỉ cho học sinh trong đội tuyển mà cho tất cả học sinh yêu thích môn Toán trên toàn thế giới.
Những học sinh Mỹ từng đoạt giải IMO sau này có nhiều người trở thành các nhà khoa học với những phát minh sáng chế tầm cỡ thế giới.Bên cạnh năng lực về Toán, học cũng có rất nhiều tài năng khác. Ví dụ như Noam David Elkie là thí sinh của đội tuyển Mỹ năm 14 tuổi đã đạt HCV IMO với điểm tuyệt đối 42 và là thí sinh nhỏ tuổi nhất của kỳ thi này từ trước đến nay. Khi vào tuổi 26 ông đã trở thành giáo sư trẻ nhất ĐH Harvard, ông cũng là một nghệ sỹ dương cầm, kiện tướng cờ vua quốc tế và một nhà sáng tác các chương trình cho môn cờ vua.
Chọn lọc tự nhiên, người hướng dẫn có vai trò dẫn dắt, đam mê chắp cánh đam mê, tự học và tự tìm tòi là chìa khóa khiến cho Mỹ luôn dẫn đầu về số giải Field trên thế giới với 18 giải, tiếp đó là Pháp 12 giải, Nga 9 giải, Anh 8 giải và Nhật 3 giải.
