Ngày 28/12, Bộ Y tế công bố Việt Nam ghi nhận người nhiễm biến thể Omicron đầu tiên. Đó là hành khách K.V.H.M trên chuyến bay BAMBO AIRWAY QH9028 từ Anh Quốc về Việt Nam ngày 19/12. Trường hợp đầu tiên nhiễm biến chủng Omicron này tại nước ta đã được cách ly ngay từ khi nhập cảnh. Sức khỏe bệnh nhân ổn định, chưa có biểu hiện lâm sàng, được bác sĩ chẩn đoán là ca Covid-19 không triệu chứng, nguy cơ thấp. Tuy nhiên việc xuất hiện ca mắc biến chủng mới đầu tiên vẫn làm người dân lo ngại.
Về vấn đề này, PGS.TS Trần Đắc Phu, nguyên Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế), cố vấn cao cấp của Trung tâm Đáp ứng khẩn cấp sự kiện y tế công cộng Việt Nam, cho rằng: “chúng ta gọi đây là “trường hợp đầu tiên được phát hiện” chứ có thể không phải là trường hợp duy nhất tại Việt Nam đến thời điểm hiện tại. Bởi cũng có thể có trường hợp nhiễm biến chủng này đã xuất hiện tại nước ta vì muốn phát hiện chúng ta phải giải trình tự gen".
Ngoài khả năng lây lan nhanh, PGS.TS Trần Đắc Phu còn đánh giá không nên chủ quan với biến chủng này. Ông giải thích: “Biến chủng này có đột biến, chứa đến 36 đột biến trong protein gai, trong khi đó protein gai đã giúp vi rút SARS-CoV-2 xâm nhập vào tế bào người nên gây nên sự lây lan nhanh. Chúng ta cần đánh giá xem nó có làm vô hiệu hóa vắc xin hay không”.
PGS.TS Trần Đắc Phu cũng cho biết thêm, biến thể này gây ra các triệu chứng nhẹ như một số các nghiên cứu được công bố trước đó, nhưng theo ông, nếu không kiểm soát được sẽ dẫn tới ca nhiễm tăng dễ dẫn tới quá tải cho các bệnh viện, hệ thống y tế, từ đó tăng ca tử vong.
“Nguy cơ lây lan dịch trong dịp Tết dương lịch và âm lịch là rất lớn do chúng ta đang phải đối phó với chủng Delta, lại xuất hiện chủng Omicron. Bên cạnh đó, dịp Tết nhu cầu đi lại của người dân tăng đột biến. Như vậy nguy cơ không phải trong phạm vi một tỉnh, TP mà nguy cơ giữa các tỉnh, cả nước”, PGS.TS Phu cảnh báo.
Ông Phu cũng đề cập đến nguy cơ do lây lan nhanh, nên số lượng người nhiễm biến chủng này tăng dẫn đến việc phân tầng điều trị không chuẩn. Từ đó, dẫn đến nhiều trường hợp nhẹ được can thiệp y tế nhưng những trường hợp nặng lại không được can thiệp, làm tăng nguy cơ bệnh nhân tử vong.
Vì vậy, người dân cần thực hiện nghiêm túc các khuyến cáo 5K, nâng cao ý thức hơn trong việc phòng dịch. Quan trọng nhất vẫn là việc hạn chế xuất hiện nơi đông người, hạn chế tiếp xúc gần hay tiếp xúc trong môi trường kín.
Người dân cần tránh tư tưởng tiêm vắc xin phòng Covid-19 sẽ không bị nhiễm bệnh hoặc nhiễm bệnh không chuyển nặng, từ đó có tâm lý chủ quan, lơ là dẫn đến dịch lây lan mạnh.
Đặc biệt, trong dịp Tết cận kề, người dân nên hạn chế đi lại, không đi lại khi không cần thiết. Nếu bắt buộc về quê nên có các biện pháp phòng dịch ví dụ chọn phương tiện đi lại an toàn, ưu tiên phương tiện cá nhân. Ví dụ về quê thắp hương nhưng không thăm hỏi nhau, không tụ tập ăn uống…
Về phía chính quyền, chuyên gia cũng nhấn mạnh, chúng ta cần chuẩn bị hệ thống y tế đáp ứng để không bị động khi số ca mắc tăng lên.
Các địa phương phải đánh giá nguy cơ, phải có kịch bản cụ thể chi tiết đến từng xã/phường, quận/huyện. Đó là kịch bản tùy từng tình hình để đánh giá hoạt động nào được phép, hoạt động nào tạm dừng, hoạt động nào được phép hoạt động có điều kiện (điều kiện an toàn dịch bệnh).
