Xuất huyết tiêu hóa hay còn gọi là chảy máu đường tiêu hóa là bệnh lý khá thường gặp ở người trung niên hoặc cao tuổi. Tuy nhiên, số người trẻ gặp phải bệnh lý này tăng lên đáng kể với nguyên nhân chủ yếu liên quan đến lối sống và thói quen ăn uống thiếu khoa học.
PGS.TS Nguyễn Duy Thắng, Viện trưởng Viện Nghiên cứu và Đào tạo tiêu hóa, gan mật cho biết, xuất huyết tiêu hóa là tình trạng máu thoát ra khỏi lòng mạch và có thể xảy ra ở bất kỳ vị trí nào trong đường tiêu hóa, từ thực quản cho đến hậu môn. Đây là tình trạng cấp cứu không chỉ nội khoa mà cả ngoại khoa, nếu không được xử lý kịp thời thì sẽ có nguy cơ đe dọa đến tính mạng người bệnh.
Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến xuất huyết tiêu hóa, song theo PGS.TS Nguyễn Duy Thắng, bệnh lý này ở người trẻ thường liên quan đến lối sống và thói quen không lành mạnh
Về lối sống, đó là tình trạng ít vận động có thể làm chậm quá trình tiêu hóa, tăng nguy cơ táo bón và các vấn đề tiêu hóa khác, từ đó có thể dẫn đến xuất huyết. Bên cạnh đó, tình trạng căng thẳng kéo dài cũng có thể làm thay đổi hoạt động của hệ tiêu hóa, gây ra các vấn đề như co thắt dạ dày, tăng tiết acid, làm tăng nguy cơ viêm loét và xuất huyết đường tiêu hóa.
Những thói quen trong ăn uống như lạm dụng rượu bia, ăn đồ cay nóng, sử dụng thức ăn nhanh, chế biến sẵn… cũng là nguyên nhân dẫn đến tổn thương và chảy máu đường tiêu hóa.
“Rượu bia có thể gây kích ứng và làm tổn thương niêm mạc dạ dày và thực quản. Đồ uống có cồn này làm tăng tiết acid dịch vị, gây kích ứng và bào mòn niêm mạc dạ dày, dẫn đến viêm loét và có thể gây chảy máu. Lạm dụng rượu bia cũng gây tổn thương gan, dẫn đến bệnh xơ gan và làm tăng áp lực lên các tĩnh mạch thực quản và dạ dày, gây giãn vỡ và xuất huyết. Rượu bia còn có thể ảnh hưởng đến quá trình đông máu, làm tăng nguy cơ chảy máu khi có tổn thương niêm mạc đường tiêu hóa”, PGS.TS Nguyễn Duy Thắng giải thích.
Bên cạnh đó, thói quen bỏ bữa sáng hoặc ăn vội vàng trên đường đến trường, ăn uống không đúng giờ giấc, lạm dụng nước ngọt có gas, ăn thực phẩm chứa nhiều dầu mỡ, nhiều muối...của các bạn trẻ cũng là những nguyên nhân khiến cho đường tiêu hóa dễ bị tổn thương và dẫn tới nguy cơ xuất huyết đường tiêu hóa, PGS.TS Nguyễn Duy Thắng cho biết thêm.
Khi có dấu hiệu xuất huyết đường tiêu hóa như nôn ra máu, đi ngoài ra máu hoặc phân lẫn máu, phân sẫm màu, người có biểu hiện xanh xao, mệt mỏi… bệnh nhân nên đến bệnh viện ngay để được thăm khám và điều trị nhằm cầm máu càng sớm càng tốt.
PGS.TS Nguyễn Duy Thắng hướng dẫn, người bệnh bị xuất huyết tiêu hóa nên dành thời gian nghỉ ngơi, tĩnh dưỡng, tránh căng thẳng tinh thần và thể chất. Bệnh nhân chỉ nên vận động nhẹ nhàng khi vết thương đã bắt đầu ổn định, tránh vận động mạnh. Để đường tiêu hóa nhanh hồi phục, nên ăn các món ăn dễ tiêu hóa như súp, cháo loãng, canh hầm nhừ, uống sữa; Nên chia làm nhiều bữa nhỏ trong ngày, tránh ăn quá no, kiêng rượu bia và các chất kích thích, thực phẩm cay nóng. Đồng thời, bệnh nhân cũng nên theo dõi, quan sát xem tình trạng xuất huyết đường tiêu hóa có tiếp tục diễn biến hay không, có còn cảm giác mệt mỏi, da xanh, niêm mạc nhợt nhạt, hoa mắt, chóng mặt hay không?
Để phòng tránh bệnh lý xuất huyết tiêu hóa, PGS.TS Nguyễn Duy Thắng khuyên các bạn trẻ nên thực hiện lối sống lành mạnh, ăn uống khoa học, hạn chế uống rượu bia và tiêu thụ đồ ăn nhanh, thực phẩm cay, nóng, chua, mặn gây hại cho dạ dày, ruột hoặc các thực phẩm gây kích thích dạ dày khác./.
