Trong những ngày gần đây, bộ phim “Mưa đỏ” đang gây tiếng vang khi trở thành phim đạt nhiều kỷ lục nhất trong lịch sử điện ảnh Việt Nam. Không chỉ đạt doanh thu kỷ lục hơn 650 tỷ đồng, mà đáng nói hơn nó đã tạo hiệu ứng tích cực trong xã hội, vượt qua mọi dự đoán trước đó của giới chuyên môn.
Bộ phim đã khắc họa thành công hình tượng những người lính Việt Nam quả cảm, chiến đấu hết mình trong những ngày đêm khốc liệt của chiến trường Thành cổ Quảng Trị năm 1972. Qua đó, giúp khán giả thấu hiểu hơn về những hy sinh, mất mát của thế hệ cha anh để có được hòa bình ngày hôm nay. Thành công của “Mưa đỏ” thêm một minh chứng sinh động rằng điện ảnh không chỉ là nghệ thuật giải trí, mà còn là phương tiện truyền tải lịch sử, giá trị văn hóa, tinh thần dân tộc đến với công chúng, đặc biệt là giới trẻ.
Hàng nghìn bài cảm nhận và bình luận trên các nền tảng mạng xã hội đã minh chứng rằng, hiếm có bộ phim nào nhận được nhiều đánh giá tích cực, thậm chí có phần nể phục từ cả giới chuyên môn lẫn khán giả như “Mưa đỏ”, để từ đó tạo một cột mốc đáng nhớ của điện ảnh Việt Nam.
Tuy nhiên, bên cạnh đó, "Mưa đỏ" cũng tạo nên nhiều dư luận trái chiều ngay từ khi công chiếu. Có những lời khen ngợi sâu sắc, nhưng cũng có không ít lời góp ý thẳng thắn, những suy nghĩ, băn khoăn… cho thấy công chúng đặt rất nhiều kỳ vọng vào dòng phim lịch sử, chiến tranh cách mạng.
Trong nhiều bài phê bình, có ý kiến cho rằng "Mưa đỏ" chạm được cảm xúc người xem vì tính nhân văn và sự hy sinh của những người lính trẻ, nhưng còn thiếu chiều sâu về nhân vật và tâm lý chiến tranh. Về ý kiến này, nhà báo, nhà phê bình điện ảnh Trần Việt Văn, người đã từng 2 khóa là thành viên Hội đồng thẩm định và phân loại phim cho rằng: “Đúng là nếu nhìn một cách khắt khe thì bộ phim vẫn còn những điều đáng tiếc có thể điều chỉnh cho tốt hơn. Tuy nhiên, cái khó của phim là muốn tái hiện lại sự khốc liệt của trận chiến 81 ngày đêm nhưng chỉ có thời lượng 2 tiếng để truyền tải rất nhiều thông điệp. Thứ 2 là nhiều ý kiến phản biện về chi tiết lịch sử, nhưng đã là phim truyện thì có thể hư cấu. Chúng ta nên đứng ở góc nhìn phim điện ảnh, chứ khônh phải phim tài liệu”.
Nhà báo Việt Văn cũng nhấn mạnh: “Đã là phim truyện mang yếu tố lịch sử thì cần phải bám vào trục chính xuyên suốt của lịch sử. Phim truyện có thể hư cấu nhưng quan trọng là liều lượng hư cấu phải hợp lý. Tôi nghĩ chính phản ứng trái chiều từ công chúng cũng là một thành công của phim, vì điều đó cho thấy “Mưa đỏ” đã thực sự khiến người ta phải suy nghĩ và tranh luận".
Dù vẫn còn những ý kiến tranh luận nhưng bộ phim điện ảnh “Mưa đỏ” đang trở thành hiện tượng đặc biệt trong đời sống văn hóa Việt Nam. “Mưa đỏ” đã mở ra một chương mới cho điện ảnh Việt Nam, đồng thời gợi nhiều suy ngẫm về con đường phát triển của công nghiệp sáng tạo quốc gia, tạo những kỳ vọng về những dấu mốc mới của điện ảnh Việt Nam.
PGS.TS Bùi Hoài Sơn, Ủy viên Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội nhận định, “Mưa đỏ” chính là lời khẳng định rằng Việt Nam có thể tạo ra những “tác phẩm tầm vóc quốc gia” trong lĩnh vực điện ảnh. "Mưa đỏ mở ra niềm tin rằng dòng phim lịch sử - cách mạng, vốn từng bị xem là khó bán vé, nay có thể trở thành chủ lực nếu được đầu tư bằng tâm huyết, trí tuệ và công nghệ hiện đại. Thành công của phim cũng gợi mở hướng phát triển đa ngành. Một bộ phim thành công không nên dừng lại ở doanh thu phòng vé. Nếu biết khai thác, nó có thể trở thành động lực thúc đẩy các ngành khác như du lịch, thủ công, thời trang hay giáo dục. Nghĩa là bộ phim đã mở ra cơ hội mở rộng chuỗi giá trị”.
Nhà văn Hoài Hương, Hội VHNT TP HCM, Hội viên Hội Điện ảnh TP HCM, người đã xem bộ phim “Mưa đỏ” tới 5 lần, cho rằng, đây là một tác phẩm điện ảnh có ý nghĩa, có giá trị về cả nội dung và nghệ thuật và nói lên được rất nhiều điều.
"Từ “Mưa đỏ” tôi nghĩ là sẽ có những tác động để thay đổi từ cách làm phim đến sự đầu tư. Ngoài đầu tư về phần kỹ thuật thì cần đầu tư vào khâu phát hành phim. “Mưa đỏ” gợi ra rất nhiều điều mà điện ảnh Việt Nam cần phát huy hơn nữa để tạo ra những cú huých cho những tác phẩm, đặc biệt là những tác phẩm chính luận, những tác phẩm về lịch sử truyền thống, chiến tranh cách mạng”.
Sau hơn 3 tuần công chiếu, bộ phim “Mưa đỏ” đã làm được điều mà nhiều tác phẩm cùng đề tài chưa chạm tới, đó là: chinh phục công chúng đại chúng, gây tiếng vang và thổi bùng trở lại ký ức lịch sử của một dân tộc. Những tranh luận xoay quanh bộ phim cho thấy sức ảnh hưởng rộng lớn của bộ phim và quan trọng hơn, nó đã mở ra một cuộc đối thoại thẳng thắn, cần thiết về cách làm phim lịch sử, chiến tranh tại Việt Nam. Những điều được bàn luận không chỉ là sự tiếc nuối mà còn là những bài học quý giá cho các nhà làm phim tương lai để có thể tạo ra những tác phẩm "chín" hơn, vừa đảm bảo tính nghệ thuật, vừa tôn vinh trọn vẹn giá trị lịch sử.
“Mưa đỏ” có thể chưa hoàn hảo, nhưng nó đã chạm tới trái tim người xem và đánh thức những trăn trở về lịch sử, ký ức và trách nhiệm truyền thông quá khứ. Quan trọng hơn, bộ phim đã mở ra một cánh cửa mới cho dòng phim lịch sử Việt Nam - điều mà điện ảnh nước nhà đang rất cần./.
