Mời nghe chương trình tại đây:
Tâm trạng không vui thì đi cúng, chuẩn bị làm việc gì mang tính bước ngoặt thì đi xem bói, đầu năm thì tới tấp đi dâng sao giải hạn…những hiện tượng tin vào tâm linh như thế dường như đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống của mỗi người. Ngày trẻ bà Phan Thị Thơm ở quận Đống Đa, Hà Nội được ông “thầy” phán nếu không đi lễ thì đến năm 37 tuổi không có manh áo mà mặc. Và tình cờ đến năm đó bà bị mất tiền, mất xe. Vậy là từ đấy, bà tin vào những gì ông thầy nói hoặc là những giấc chiêm bao đầy tính nhiệm màu.
Chẳng riêng gì người có tuổi, nhiều người trẻ hiện nay tìm đến bói toán như việc phải làm mỗi ngày, mỗi tuần. Hà Thị Phương – 22 tuổi cho biết, cứ 6 tháng lại đi xem tarot một lần vì tarot chỉ xem được trong thời gian ngắn. Còn mỗi ngày cô sẽ xem sao hoặc xem tử vi theo cung ở trên mạng hoặc là mật ngữ 12 chòm sao. Lúc đầu chỉ xem cho vui, nhưng lâu dần Phương thành nghiện. “Xem cái đó thì không mất tiền, nhưng mình cứ bị tin vào ý, nhiều khi mình không chủ động sống cuộc sống của mình mà mình hay làm theo lời khuyên là cung Cự giải ngày hôm nay nên làm gì, mặc màu gì…”, Phương chia sẻ.
Khi mà xã hội càng phát triển thì các hoạt động bói toán tâm linh cũng bắt kịp công nghệ, như xem bói online, cúng online. Dẫu được cảnh báo nhưng nhiều người từ trẻ đến già vẫn bấm bụng bảo nhau “có thờ có thiêng” mà không xác thực “hồ sơ” của người được gọi là cô là thầy đang phán về sinh mệnh người khác như học thuộc lòng.
Theo PGS.TS Bùi Xuân Đính - chuyên gia nghiên cứu về dân tộc học và lịch sử địa phương, thời gian qua việc lợi dụng niềm tin tâm linh để trục lợi và để lừa đảo rất đa dạng từ địa điểm đến người thực hiện. Về địa điểm có thể ở chùa, đền, miếu, phủ, nhà tư, có khi là một địa điểm nào đó được cho là “thiêng”, dễ cho các chủ trò làm việc trục lợi tâm linh và tập hợp được đông người đến “hành lễ”; về người thực hiện có thể là cá nhân hoặc một nhóm người, trong đó thường có người “chủ trò”, những người này có thể là thầy cúng, ít nhiều biết về lễ lạt, lý số, song nhiều người trí tuệ rất bình thường, thậm chí chẳng hiểu gì về cúng bái, tín ngưỡng, cũng nhảy ra làm thầy, lập cơ sở xem bói toán, chữa bệnh bằng tâm linh một cách trái phép. Đi kèm, đi sau hỗ trợ những chủ trò này là một đội quân nhiều người tung tin, tuyên truyền cho sự tài giỏi của “thầy”, sự linh thiêng, hiệu nghiệm của cơ sở chữa bệnh tâm linh để nhiều người tin theo, từ người nọ, làng nọ truyền sang người kia, làng kia, tạo ra một hiệu ứng lan truyền là niềm tin mù quáng. Thủ thuật của những cơ sở lừa đảo tâm linh này cũng rất tinh vi. Họ từng bước xâm nhập tâm trí nạn nhân, những kẻ lừa đảo sử dụng kịch bản thao túng tâm lý tinh vi, biến những người đang có vấn đề trúc trắc trong cuộc sống, nhất là phụ nữ cô đơn thành "con mồi" ngoan ngoãn, tự nguyện chuyển hàng trăm triệu, thậm chí cả chục tỷ đồng.
Có lẽ, chưa bao giờ tâm linh lại dễ dàng trở thành cơ hội cho các tổ chức, cá nhân lợi dụng để lôi kéo người dân sa đà vào các dịch vụ mê tín đến thế. Nếu như trước đây, lừa đảo tâm linh chủ yếu diễn ra tại các đền chùa, thì nay chiêu trò này đã mở rộng phạm vi hoạt động trên mạng xã hội. Việc lợi dụng văn hóa tâm linh để thu lợi sẽ đem lại những tác hại khôn lường, khiến cho một bộ phận cư dân u mê, không tin vào khoa học, vào bản thân mình, mà tìn vào vận hạn, số mệnh, cầu cúng mất nhiều tiền mà không khỏi bệnh, thoát hạn; làm cho một bộ phận không nhỏ những người lười lao động, nhưng lại thích có nhiều tiền, đã tìm cách đi vào con đượng lợi dụng tâm linh để lừa đảo. Nhiều địa phương, việc lừa đảo tâm linh đã trở thành điểm nóng về an ninh trật tự và vệ sinh môi trường.
Lừa đảo tâm linh không chỉ gây thiệt hại về tài chính mà còn ảnh hưởng đến tâm lý, tinh thần của nhiều người. Khi niềm tin bị đặt nhầm chỗ, hậu quả không chỉ là mất tiền mà còn là sự hoang mang, lo sợ kéo dài. Vì vậy, để không trở thành nạn nhân của lừa đảo tâm linh, PGS.TS Bùi Xuân Đính cho rằng, với những người trong cuộc, nhất là những người đang gặp những trúc trắc trong cuộc sống cần bình tĩnh, tìm hiểu xem xét nguyên nhân là từ đâu để tìm hướng khắc phục, nhờ những người hiểu biết tư vấn; không nên tìm đến các cơ sở tín ngưỡng, những người làm nghề bói toán, cầu cúng kiếm tiền; không vào các trang mạng có nội dung tuyên truyền về cầu cúng, bói toán, chữa bện bằng tâm linh; những người có hiểu biết cần khuyên răn, chỉ bảo những người không biết đang bị u mê. Bên cạnh đó chính quyền sở tại, các cơ quan báo chí cũng cần tuyên truyền kịp thời đưa ra xét xử các vụ việc lừa đảo bằng tâm linh xảy ra tại địa phương để cộng đồng được biết, cùng với đó ngành văn hóa thông tin cần lập các trang thông tin khoa học các hiện tượng tâm linh vốn có và đang diễn ra trong xã hội để người dân được biết.
Niềm tin tín ngưỡng là chỗ dựa tinh thần giúp mỗi người thêm vững tin trong công việc và cuộc sống. Thay vì mê muội tin vào những thứ "tốt lễ dễ kêu", mỗi người cần cẩn trọng, tỉnh táo và giữ vững tâm lý. Đừng tự biến mình trở thành nạn nhân của các chiêu trò lừa đảo tâm linh, tránh việc vừa mất tiền, mất thời gian, vừa rước thêm lo lắng, bất an cho bản thân và gia đình./.
