Sáng nay, 6/2, tại Hội thảo khoa học về đăng ký và phòng, chống mua bán bộ phận cơ thể người do Bộ Y tế tổ chức, thượng tá Đinh Văn Trình, Phó trưởng phòng 5, Cục cảnh sát hình sự (Bộ Công an) cho biết, tình trạng buôn bán tạng ở nước ta có xu hướng gia tăng và diễn biến ngày càng nghiêm trọng với nhiều hình thức tinh vi.
Thủ đoạn hoạt động của các đối tượng là tiếp cận người có nhu cầu mua (ghép) bộ phận cơ thể tại các bệnh viện hoặc thông qua mạng xã hội tìm kiếm người mua, người bán (dưới hình thức cho, hiến tặng), ra giá và thu tiền của người bệnh với giá cao, hứa hẹn trả cho người bán giá thấp để trục lợi, hợp thức hóa bằng việc làm giả các giấy tờ, tài liệu để đưa người mua, người bán vào các tin bệnh viện phẫu thuật ghép tạng.
"Nhiều đối tượng trước đây đã từng là nạn nhân của loại tội phạm này nên biết được nhu cầu và lợi nhuận cao nên đã câu kết, móc nối với các đối tượng khác hình thành đường dây hoạt động phạm tội" - Thượng tá Đinh Văn Trình nói.
Các đối tượng chủ yếu nhắm đến những bộ phận cơ thể người như: thận, gan, võng mạc... trong đó, thận là phổ biến nhất với thủ đoạn: tập trung tại các bệnh viện trên địa bàn các thành phố lớn tiếp cận, làm quen với những người mắc bệnh thận, suy thận cần phải có thận để ghép.
Đại diện Bộ Công an cũng đề xuất cần chủ động triển khai đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ, nắm chắc tình hình, nhất là tại các địa bàn trọng điểm về mua bán bộ phận cơ thể người; rà soát, thống kê các đầu mối, đường dây nghi vấn hoạt động mua bán bộ phận cơ thể người. Phối hợp chặt chẽ với các bệnh viện lớn trên địa bàn các tỉnh, thành phố và các lực lượng chức năng trong công tác thanh, kiểm tra, trao đổi các thông tin về đường dây, các đầu mối nghi vấn, băng, ổ nhóm tội phạm mua bán bộ phận cơ thể người...
Cũng tại Hội thảo, Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn cho biết đến hết năm 2022 cả nước có hơn 63.500 người đăng ký hiến sau khi chết, chết não. Việt Nam hiện có 24 trung tâm ghép tạng. Từ năm 1992 đến nay, nước ta thực hiện gần 7.300 ca ghép mô, tạng với 8 loại bộ phận cơ thể. Trong đó, số người được ghép thận nhiều nhất với hơn 6.000 người, tiếp đó là ghép gan, tim, phổi, thận, tụy, ruột...
Tuy nhiên, qua hơn 15 năm thi hành, nhiều quy định của Luật Hiến, lấy, ghép mô, bộ phận cơ thể người và hiến, lấy xác hiện hành đã bộc lộ những bất cập, không còn phù hợp với thực tiễn, trong đó có quy định về đăng ký hiến và vấn đề phòng, chống mua bán mô, bộ phận cơ thể người.
Tại hội thảo, nhiều ý kiến đề xuất và cần sửa đổi Luật Hiến, lấy, ghép mô, bộ phận cơ thể người và hiến, lấy xác trong đó bổ sung hình thức đăng ký online hiến tặng mô tạng sau khi chết, chết não. Bổ sung hình thức đăng ký và cấp thẻ đăng ký hiến tặng mô tạng, tích hợp trên Bằng lái xe hoặc Căn cước công dân; sửa Luật Hiến, lấy, ghép mô, tạng và hiến, lấy xác trong đó không giới hạn độ tuổi với người hiến chết não. Hiện Luật quy định chỉ những người trên 18 tuổi chết não được hiến tạng.
