Đau đáu với những giá trị văn hóa dân tộc Giáy của mình đang dần mai một, Vũ Thị Ngọc Hướng – người Giáy ở Sapa đã lập kênh YouTube “Hướng Giáy Sa Pa” từ giữa năm 2020 và “nuôi” kênh bằng những video sinh động, thú vị, thu hút hàng nghìn lượt xem
Chỉ với một chiếc điện thoại thông minh và một tay cầm chống rung nhỏ gọn, mỗi ngày, cô hướng dẫn viên du lịch 27 tuổi – Vũ Thị Ngọc Hướng có thể dẫn hàng chục, hàng trăm du khách tham quan Sapa, trải nghiệm âm thanh cuộc sống, những khung cảnh nên thơ, điểm đến hấp dẫn, khám phá bản làng... hay thưởng thức những món ăn dân tộc đặc sản của địa phương… Mong ước của Hướng là có thể mang đến cho mọi người một cái nhìn thực sự mới mẻ và lôi cuốn về mảnh đất Sapa quê mình.
Vũ Thị Ngọc Hướng, sinh ra và lớn lên ở thôn Tả Van Giáy 2, xã Tả Van - một xã còn nhiều khó khăn cách thị xã Sa Pa (tỉnh Lào Cai) khoảng 9km. Tốt nghiệp đại học nhưng thay vì ở lại Hà Nội với nhiều cơ hội việc làm tốt, Hướng lại chọn về quê để thực hiện ước mơ là lưu giữ, bảo tồn nét đẹp văn hóa dân tộc Giáy quê mình: Do từ nhỏ đã được học, lắng nghe mọi người kể cho những câu chuyện cổ của người dân tộc Giáy, em được truyền cảm hứng về việc gìn giữ và bảo tồn văn hóa của dân tộc mình. Hướng nhận thấy có rất nhiều người đi du lịch Sapa nhưng chỉ biết Trung tâm thị trấn Sapa đang bị đô thị hóa chứ chưa biết rằng Sapa còn rất nhiều bản làng, còn nhiều nơi lưu giữ những giá trị văn hóa cực kỳ tốt đẹp, nguyên sơ.
Hướng mong muốn mình có thể làm được điều gì đó, vừa gìn giữ được văn hóa, vừa giúp cho cộng đồng của mình có nguồn thu nhập từ việc bảo tồn văn hóa. Vậy nên em quyết định trở về quê hương và làm công việc liên quan đến văn hóa, đúng với sở thích của mình. Nó cũng không bị lệch đi định hướng mà em học ban đầu, đó là định hướng nghiên cứu và phát triển - vẫn là liên quan đến phát triển nhưng mà mình làm ở góc độ khác thôi…
Nghĩ là làm, từ khoảng nửa năm nay, Vũ Thị Ngọc Hướng bắt đầu tổ chức các tour du lịch trực tuyến và bước đầu có tín hiệu tích cực. Theo đó, tour du lịch trực tuyến của Hướng có 3 dạng, gồm: tour theo lịch trình có sẵn vào sáng chủ nhật hàng tuần; tour nhóm đi theo yêu cầu của khách hàng; tour đi theo yêu cầu của cá nhân. Mỗi tháng một lần, Hướng lại tổ chức buổi livestream nhằm giúp người xem có cơ hội tìm hiểu về đời sống văn hóa của đồng bào dân tộc Giáy và những điểm du lịch hấp dẫn tại Sa Pa.
Những ngày đầu bỡ ngỡ, khó khăn không biết bao nhiêu mà kể. Các video do một mình Hướng thực hiện từ khâu kịch bản đến quay, dựng… Sau này, khi đã có kinh nghiệm hơn, Hướng kêu gọi nhiều người dân tộc Giáy cùng tham gia đóng góp, xây dựng kênh "Hướng Giáy Sapa" ngày càng phát triển. Hướng còn lập đội nhóm những người trẻ ở Sapa làm du lịch trải nghiệm trên facebook có tên “Du lịch trải nghiệm Sapa”, dành cho các du khách có thể phản hồi và xem những video mà nhóm đăng tải lên.
"Tour online bọn em sẽ tổ chức 1 buổi/1 tuần theo tour lịch trình có sẵn, trung bình có 10 - 15 khách, có 80% du khách thấy hứng thú với tour đó, họ sẽ lựa chọn đi tour thực tế khi có cơ hội lên Sapa. Du khách xem video của bọn em thường cảm thấy rất bất ngờ khi nhìn thấy được 1 Sapa rất khác về cả phong cảnh và văn hóa. Thông qua video, lượng tương tác của mọi người khá nhiều, ủng hộ, cổ vũ cho bọn em làm những hoạt động tiếp theo…" - Ngọc Hướng chia sẻ.
Đề tài mà Hướng theo đuổi rất phong phú, rộng lớn và có sức hấp dẫn lâu dài, gắn liền với những đặc trưng văn hóa của người Giáy ở Sa Pa. Giữa một thị trường không thiếu các Youtuber (người chơi Youtube) gây ồn ào, sử dụng đủ chiêu trò câu view, câu like, thì những video bình dị mà hết sức chân thực về cuộc sống, văn hoá của người Giáy như: làm bánh chưng đen người Giáy những ngày đầu xuân, mâm cơm cúng truyền thống của người Giáy, trang phục của người Giáy… hay những clip kể chuyện, hát dân gian bằng tiếng Giáy... thông qua phần mềm zoom, tựa như một thanh âm trong trẻo, giúp người xem trải nghiệm trọn vẹn hành trình du lịch online một cách hào hứng.
Anh Nguyễn Thế Nam, ở Hà Nội cảm nhận khi trải nghiệm tour du lịch online của Hướng: Tôi rất ấn tượng với hướng dẫn viên Hướng, bạn rất trẻ, rất nhiệt huyết, rất yêu thích về du lịch và yêu thích quê hương của mình. Khi bạn Hướng hướng dẫn mọi người đi tour, những địa danh, địa điểm trở nên thực sự thu hút. Khi dẫn tour Hướng rất tự nhiên, lôi cuốn, cảm giác gần gũi mà lại chân thực…
Ngọc Hướng - cô gái trẻ có quan điểm, muốn đời sống đồng bào mình phát triển, trước hết phải giữ được bản sắc dân tộc, mà để bảo tồn hiệu quả, khiến họ dễ “thấm” nhất, đó là qua ngôn ngữ và văn hoá ẩm thực. Hướng đã kết nối với rất nhiều người trong cộng đồng người Giáy trên cả nước để học hỏi thêm về truyện cổ, dân ca, ngôn ngữ của người Giáy. Cô còn lặn lội về thư viện Trường THPT Dân tộc nội trú tỉnh Lào Cai, nơi mình từng theo học, rồi lên Thư viện Quốc gia để tìm tòi, tham khảo tài liệu, tích lũy thêm vốn kiến thức cho mình.
Có thể nói Ngọc Hướng là một trong những người tiên phong trong lĩnh vực du lịch trực tuyến, đặc biệt phù hợp và ý nghĩa trong bối cảnh dịch bệnh hiện nay. Ngoài việc thực hiện các video trên kênh youtube “Hướng Giáy Sa Pa”, Hướng còn liên kết với bài viết trên blog sapalocal.com để việc giới thiệu, quảng bá được sâu rộng, tăng tương tác. Với Hướng, phát triển kênh youtube đơn giản là muốn giữ gìn và giới thiệu văn hóa dân tộc Giáy nói riêng và Sapa nói chung.
Qua đây, Hướng hy vọng có thể truyền cảm hứng tới nhiều bạn trẻ người dân tộc Giáy ở mọi nơi. Vũ Thị Hồng - một người Giáy ở bản Tả Van, Sapa, người hỗ trợ, cố vấn về nội dung trong các tour online của Hướng cho biết: Hướng là 1 cô gái năng động, tràn đầy nhiệt huyết của tuổi trẻ và điều này rất dễ để nhận ra nếu ai đã từng trò chuyện cũng như đã từng xem vlog mà Hướng làm. Hướng là cô gái mang trong mình những ước mơ hoài bão không chỉ riêng cho bản thân mình mà còn cho cộng đồng. Đồng thời, Hướng cũng cho mình rất nhiều ý tưởng sáng tạo, độc đáo và có chút táo bạo. Em nghĩ đây là điểm riêng mà chỉ có Hướng mới có thôi. Chúng em tổ chức xây dựng tour du lịch trải nghiệm online với mong muốn dùng sức trẻ của mình góp phần vào việc gìn giữ và quảng bá những nét đẹp về văn hóa con người vốn có của Sapa. Từ đó, chúng em mong muốn góp phần vào sự phát triển của du lịch Sapa theo hướng bền vững và đậm đà bản sắc hơn.
Mới đây, Vũ Thị Ngọc Hướng đã xuất sắc giành giải Vàng với dự án “Du lịch trải nghiệm online cùng người bản địa Sa Pa” tại cuộc thi “Thách thức sáng kiến kinh doanh” năm 2021.
Khi được hỏi về dự định trong tương lai, Hướng cho biết, em khát khao tiếp tục lan tỏa tinh thần, sự ham tìm hiểu văn hóa dân tộc mình cho các bạn trẻ người Giáy, để dù xã hội có phát triển và hòa nhập đến đâu thì văn hóa Giáy vẫn lấp lánh như viên ngọc quý và là niềm tự hào đối với mỗi người.
"Em muốn thành lập một doanh nghiệp du lịch trải nghiệm, có sự tham gia của cộng đồng người Giáy. Từ đó có thể hỗ trợ công ăn việc làm cho người dân, truyền cảm hứng cho cộng đồng, giúp người Giáy hiểu thêm về cách làm du lịch mới. Em biết muốn hoàn thành được mục tiêu này thì bản thân cần phải nỗ lực phấn đấu rất nhiều. Rất may trong quá trình làm video, tổ chức tour du lịch trực tuyến, em đã được người thân ủng hộ và hỗ trợ rất nhiều…" - Hướng Giáy tâm sự.
“Trở lại để dựng xây” – Đó chính là mong muốn của cô gái nhỏ nhắn Vũ Thị Ngọc Hướng cùng những bạn trẻ luôn mang trong mình ước mơ, hoài bão lớn. Và đó cũng là trí tuệ, sức sáng tạo, sự dấn thân, khát vọng của người Việt trẻ thời hội nhập.
Mời nghe âm thanh tại đây:
