Tuyến tiền liệt là một cơ quan trong hệ thống tiết niệu và sinh dục của nam giới nó có chức năng nhất định trong quá trình sinh sản. Tiền liệt tuyến có chức năng chính là sản xuất ra chất dịch giúp cho quá trình sinh sản của nam giới, ngoài ra tiền liệt tuyến còn giữ độc tố, vi khuẩn, hóa chất không để đi vào đường tiết niệu.
Phì đại tiền liệt tuyến là sự gia tăng kích thước của tuyến tiền liệt ở độ tuổi trung niên và già, chèn ép vào niệu đạo và bàng quang gây ra rối loạn tiểu tiện như: tiểu khó, bí tiểu, tiểu nhiều lần, tiểu gấp, tiểu ngập ngừng, tiểu không hết bãi và các biến chứng như nhiễm trùng tiết niệu, suy giảm chức năng thận,… ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống.
BS Nguyễn Duy Khánh – Khoa Nam học- Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức cho biết, phì đại tuyến tiền liệt thường bị coi là nỗi phiền phức đeo đuổi cánh mày râu, không chỉ ở nam giới lớn tuổi mà nay không ít nam giới tuổi trung niên cũng gặp phải tình trạng này.
“Tiền liệt tuyến tăng dần theo tuổi, ở tuổi trẻ chỉ khoảng 16-18 gram. Phì đại tiền liệt tuyến bắt đầu xuất hiện ở độ tuổi 30, đến độ tuổi trung niên trọng lượng khoảng hơn 30 gram cho đến khoảng 60 gram. Gây chèn ép cổ bàng quang gây khó chịu cho người bệnh”- BS Khánh nói.
Bệnh lý này để lâu không điều trị dứt điểm sẽ để lại hậu quả đối với sức khỏe của nam giới, đặc biệt là đối với “chuyện phòng the”. Những triệu chứng khó chịu dễ nhận thấy như tiểu đêm, tiểu xong lại buồn tiểu ngay, việc này gây mất ngủ. Khi bị mất ngủ thì sức khỏe tổng thể chung sẽ giảm và chuyện tình dục bị ảnh hưởng cũng không là ngoại lệ.
“Phì đại tuyến tiền liệt ở mức độ nặng hơn sẽ xảy ra tình trạng bít tắc, bệnh nhân phải đứng lâu, phải rặn tiểu, tăng áp lực ổ bụng thì sẽ xảy ra một số biểu hiện khác nữa như bàng quang sẽ dày lên, tăng trào ngược từ bàng quang lên niệu quản rồi lên cả bể thận nữa gây ra bệnh thoát vị bẹn hay bàng quang thần kinh khi phải tăng áp lực ổ bụng. Những trường hợp nặng sẽ phải chỉ định phẫu thuật nếu phẫu thuật sớm, tình trạng bệnh sẽ cải thiện rất nhanh” – BS Nguyễn Duy Khánh khẳng định.
Chuyên gia cho hay, nếu u nhỏ, triệu chứng kích thích hay bít tắc nhẹ thì điều trị nội khoa như thuốc giãn cổ bàng quang cho bệnh nhân dễ đi tiểu hơn nhưng những trường hợp u lớn, chèn ép cổ bàng quang, gây triệu chứng đái khó hoặc gây ra tình trạng cấp cứu như bí đái cấp, tiểu máu … thì sẽ phải đặt xông tiểu … để tiến hành mổ nội soi hoặc can thiệp nút mạch.
Theo BS Khánh, hiện nay việc phẫu thuật tuyến tiền liệt sử dụng các phương pháp như mổ nội soi sử dụng dao đơn cực, lưỡng cực, mổ nội soi sử dụng lazer để cắt tiền liệt tuyến. Bệnh nhân sẽ nằm viện từ 5-7 ngày với xông tiểu, sau đó ra viện. Một số biến chứng của mổ nội soi như xuất tinh ngược hay đái máu, một số trường hợp có rối loạn cương sẽ được các bác sĩ điều chỉnh. Phương pháp mới nhất đang áp dụng là nút mạch.
“Phương pháp nút mạch tức là sẽ làm tắc các mạch máu theo hệ thống dẫn đến khối u. Khi các mạch máu nuôi khối u bị tắc lại thì dần dần khối u sẽ teo đi. Phương pháp này nhanh, hiệu quả cao và bệnh nhân chỉ phải nằm viện một ngày và đây là một trong những tiến bộ mới nhất của chúng tôi trong thời gian vừa qua. Nhưng vì là phương pháp khó, nên cần được thực hiện ở các bệnh viện chuyên khoa, nơi có những bác sĩ được đào tạo bài bản, cẩn thận. Mỗi ca nút mạch có thể thực hiện trong khoảng 4-6 tiếng đồng hồ tùy thuộc vào số lượng mạch máu quanh khối u. Sau khi mổ, bệnh nhân cần được chăm sóc kỹ, dùng thuốc giảm đau phù hợp và kịp thời để tăng hiệu quả sau mổ”- BS Khánh chia sẻ.
Tuy có nhiều ưu điểm nhưng phương pháp này chống chỉ định đối với bệnh nhân suy gan, suy thận, suy hô hấp. Với những bệnh nhân huyết áp cao, đái tháo đường, COPD thì nút mạch lại an toàn hơn vì không gây mất máu.
Sau phẫu thuật phì đại tuyến tiền liệt, chất lượng sống cũng như việc quan hệ tình dục sẽ được cải thiện đáng kể. Tuy nhiên, không ít người lo lắng và có tâm lý bất an khi cho rằng nếu hoạt động tình dục sau phẫu thuật, rất có thể việc làm này sẽ ảnh hưởng đến tuyến tiền liệt và là nguyên nhân gây tái phát bệnh. BS Nguyễn Duy Khánh cho rằng, bệnh nhân không nên lo lắng quá mức.
“Các bệnh nhân không nên lo lắng vì sau mổ có thể quan hệ tình dục được. Nếu mổ nội soi bệnh nhân sẽ phải kiêng quan hệ tình dục trong khoảng 1 tháng, kiêng đi xe đạp vì yên xe thúc vào tầng sinh môn có tiền liệt tuyến… Còn với các trường hợp nút mạch, các bệnh nhân có thể quan hệ tình dục sau đó 2 tuần”- BS Khánh nói.
Dự phòng tái phát sau mổ hoặc đối với những nam giới khỏe mạnh là điều rất nhiều người quan tâm. Theo BS Khánh, tỷ lệ tái phát sau mổ không cao, những trường hợp tái phát có thể vì nhiều lý do khác nhau.
“Khi mổ phẫu thuật viên sẽ phải cắt và để lại vỏ bao tiền liệt tuyến. Còn nếu cắt ko hết, liên quan đến kỹ thuật mổ thì việc tái phát có thể xảy ra. Hoặc có thể sau mổ, người bệnh lại dùng loại thuốc nào đó liên quan đến nội tiết thì có thể sẽ kích thích khối u quá sớm gây tái phát bệnh. Tuy nhiên, cho dù có bị lại thì cũng phải mất 10 năm, hoặc 15 năm để khối u có thể gây ra các triệu chứng khó chịu buộc lòng phải can thiệp lại.
Để dự phòng bệnh lý phì đại tuyến tiền liệt, lời khuyên của BS Khánh đó là nam giới cần chú ý đến chế độ ăn uống sinh hoạt ngủ nghỉ bởi đây là một yếu tố quan trọng.
“U phì đại lành tính sẽ tăng dần theo tuổi, không có cách nào để hạn chế triệt để cả. Thế nhưng nếu BN nào có u chỉ hơi to khoảng 35-40 gram, người bệnh nên theo dõi trong vòng một tháng, tốt nhất nên hạn chế ăn rau muống (tăng sinh tổ chức hạt- làm khối u to hơn) ăn hạt bí sống khoảng 10-15 hạt/ ngày”- BS Khánh khuyến cáo.
Để bệnh lý phì đại tuyến tiền liệt không còn đeo đẳng, điều quan trọng là nam giới cần nhận biết sớm biểu hiện bệnh và tìm đến cơ sở y tế uy tín để điều trị kịp thời bằng phương pháp phù hợp. Và các anh cũng đừng quá lo lắng về tuyến tiền liệt sẽ bị phì đại hoặc bị trục trặc mà kiêng khem “chuyện ấy” trong thời gian dài. Các chuyên gia vẫn luôn khẳng định, mọi vấn đề “thầm kín” sẽ được giải quyết nếu chúng ta quan tâm đến sức khỏe và tìm đúng bác sĩ để quá trình điều trị đạt kết quả tốt.
Mời nghe tại đây: