Cá cơm được biết đến là nguồn nguyên liệu ngon, độ đạm cao, phù hợp để chế biến nước mắm. Còn về dinh dưỡng, dù kích thước nhỏ nhưng so với các loại cá biển khác thì cá cơm có nguồn dinh dưỡng dồi dào. Ngoài sắt và canxi, hàm lượng vitamin B3 trong cá cơm có tác dụng tốt cho tim mạch và xương, tăng cường hệ miễn dịch. Nhiều người thích ăn cá cơm còn vì vị ngon của nó.
Cá là một trong những món ăn ưa thích của gia đình chị Nguyễn Thu Hòa ở phường Đống Đa. Ngoài những loại cá có vảy như cá trắm, cá chép… vợ chồng chị cũng thường xuyên mua cá biển về ăn để đổi bữa. Cá biển có vị ngọt, dai và rất ít xương… đó là điều mà cả nhà chị đều thích, riêng với cá cơm thì có vị khác biệt.
“Tôi thích cá cơm vì cá cơm này dễ ăn, và nó có nhiều cách chế biến, sốt cà chua, kho gừng, kho tiêu, chiên giòn chấm nước mắm tiêu” – chị Hòa chia sẻ.
Một trong những món ăn được chế biến từ cá cơm được nhiều người ưa thích là cá cơm rim lạc. Đây là món ăn được chế biến đơn giản nhưng lại có tác dụng đưa cơm. Khô cá cơm cứng nhẹ vừa ăn, cộng thêm hạt lạc rim béo bùi hoà quyện với vị ngọt mặn làm nên món ăn tuyệt vời, nhất là vào những ngày lạnh, mưa gió. Cá cơm cũng có thể nấu dưa hay kho, tạo nên vị khác biệt so với món ăn được làm từ thịt lợn hay thịt bò khiến người ăn không cảm thấy ngấy.
Tuy nhiên, có nhiều thông tin cho rằng: nếu sử dụng cá cơm không đúng cách, người dùng có thể bị nhiễm độc tố acid domoic ảnh hưởng đến thần kinh, đặc trưng bởi các triệu chứng như nôn mửa, buồn nôn… khiến không ít người tiêu dùng thích ăn cá cơm lo lắng. Về vấn đề này, TS Nguyễn Tử Cương – chuyên gia về an toàn thực phẩm khẳng định, cá cơm không có khả năng gây ngộ chất acid domoic như tin đồn.
Cá biển chia làm 2 loại: Một loại sống ở tầng đáy, một loại sống ở tầng nổi. Cá cơm sống ở tầng nổi và đi theo đàn. Cá cơm có nhiều loại, kích thước từ 2cm-8cm, có 3 mối nguy: Thứ nhất là về vật lý, cá cơm có thể bị các vật cứng, sắc nhọn đâm phải, người tiêu dùng không biết ăn vào gây nguy hiểm cho đường tiêu hóa. Tuy nhiên, khả năng này rất thấp.
Thứ hai là mối nguy sinh học: Cá cơm nhiễm nấm, virus, ký sinh trùng, vi khuẩn nếu bảo quản ở môi trường có độ ẩm cao.
Thứ ba là mối nguy hóa học có khả năng gây ảnh hưởng đến sức khỏe nhiều nhất. Đó là chất axit amin histidin ở trong cá khi ở trong môi trường có nhiệt độ cao chuyển hóa thành hitamin sẽ gây ngộ độc cho người.
“Trong bản thân cá cơm, cá ngừ có chất axit amin histidin, vốn là loại axit tốt cho sức khỏe nhưng nếu bảo quản thời gian quá 24h ở nhiệt độ 8℃ thì chuyển hóa thành chất độc tức là histamin. Histamin gây ngộ độc thần kinh, nhẹ thì tê lưỡi, nặng hơn chút nữa thì dã dời chân tay, đầu óc lơ mơ, hoặc có thể gây chết người” – TS Nguyễn Tử Cương nhận định.
Vì vậy, khi mua cá cơm về, nếu chế biến một lần không hết thì số còn lại, mọi người đóng gói kỹ và bảo quản trong ngăn đá tủ lạnh, ăn đến đâu lấy ra đến đấy./.
