Quốc hội vừa thông qua Nghị quyết về một số cơ chế, chính sách đặc thù, vượt trội để thực hiện đột phá phát triển giáo dục và đào tạo, sáng 10/12. Nghị quyết này có hiệu lực thi hành từ 1/1/2026.
Tăng phụ cấp tối thiểu 70% đối với giáo viên, 30% cho nhân viên trường học
Với chính sách đặc thù, vượt trội về đãi ngộ đối với nhân lực trong ngành giáo dục, nghị quyết quy định phụ cấp ưu đãi nghề được thực hiện theo lộ trình do Chính phủ quy định đối với cơ sở giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông công lập với mức tối thiểu 70% đối với giáo viên, tối thiểu 30% đối với nhân viên và 100% đối với giáo viên công tác tại vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, biên giới, hải đảo.
Theo tính toán, hiện cả nước hiện có hơn 1,05 triệu giáo viên mầm non và phổ thông hưởng lương từ ngân sách nhà nước. Mức lương dao động từ 4,9 đến 15,87 triệu đồng/tháng, tùy bậc học.
Sau khi cộng các khoản phụ cấp, tổng thu nhập khoảng 6,6 đến 30 triệu đồng/tháng.
Nghị quyết của Quốc hội cũng nêu rõ: Cơ sở giáo dục nghề nghiệp, giáo dục đại học được tự chủ quyết định mức thu nhập tăng thêm cho nhà giáo, viên chức và người lao động từ nguồn thu hợp pháp ngoài ngân sách nhà nước cấp được để lại theo quy định của pháp luật, phù hợp với quy chế chi tiêu nội bộ và kết quả hoạt động của đơn vị.
Giám đốc Sở (GD-ĐT) được tuyển dụng, tiếp nhận, quản lý nhà giáo, cán bộ quản lý và nhân viên trường mầm non, giáo dục phổ thông, giáo dục thường xuyên, trường chuyên biệt và trung học nghề công lập trên địa bàn tỉnh. Chủ tịch cấp xã được điều động, thuyên chuyển, biệt phái, bổ nhiệm, miễn nhiệm, thay đổi vị trí việc làm đối với nhà giáo, cán bộ quản lý và nhân viên trường công lập thuộc quyền quản lý.
Các cơ sở giáo dục nghề nghiệp, trường đại học được tự chủ xác định vị trí việc làm, tuyển dụng, ký hợp đồng lao động với chuyên gia, nhà khoa học có trình độ tiến sĩ là người nước ngoài, người Việt Nam định cư ở nước ngoài.
Đến năm 2030, hoàn thành cung cấp SGK miễn phí cho học sinh
Đối với việc phát triển chương trình giáo dục, Nghị quyết được Quốc hội quy định, Bộ trưởng GD-ĐT quyết định một bộ sách giáo khoa (SGK) giáo dục phổ thông sử dụng thống nhất toàn quốc, thực hiện từ năm học 2026-2027 và đến năm 2030 hoàn thành việc cung cấp miễn phí sách giáo khoa cho học sinh; ưu tiên vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn, vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, biên giới, hải đảo.
Nhà nước bảo đảm nguồn lực để miễn học phí và giáo trình môn học Giáo dục quốc phòng và an ninh tại cơ sở giáo dục nghề nghiệp, giáo dục đại học theo lộ trình do Chính phủ quy định.
Học sinh, sinh viên được tiếp cận nguồn tín dụng ưu đãi từ Ngân hàng Chính sách xã hội để trang trải chi phí học tập, sinh hoạt.
Nghiên cứu sinh tham gia chương trình trọng điểm đào tạo theo đặt hàng của Nhà nước gắn với nhiệm vụ khoa học, công nghệ ưu tiên quốc gia được cấp học bổng và chi phí sinh hoạt.
Nhà nước cũng bảo đảm chi đủ tối thiểu 20% tổng chi ngân sách Nhà nước cho giáo dục và đào tạo; bố trí ngân sách từ nguồn tăng thu cho phát triển giáo dục và đào tạo, ưu tiên ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn.
Cũng theo nghị quyết của Quốc hội, cơ sở giáo dục được hợp tác với tổ chức khoa học và công nghệ, viện nghiên cứu, doanh nghiệp và các tổ chức khác để thực hiện chương trình giáo dục hoặc chương trình đào tạo gắn với nhu cầu thị trường lao động, nghiên cứu khoa học và đổi mới sáng tạo.
Dành 580.000 tỷ đồng để hiện đại hóa giáo dục đến 2035
Cùng ngày, Quốc hội thông qua Nghị quyết phê duyệt chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia hiện đại hóa, nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo giai đoạn 2026-2035.
Theo đó, tổng nguồn lực huy động để thực hiện toàn bộ Chương trình giai đoạn 2026-2035 dự kiến khoảng 580.133 tỷ đồng.
Trong đó, vốn ngân sách trung ương 100.000 tỷ đồng, vốn đối ứng địa phương 45.100 tỷ đồng, vốn đối ứng của các trường đại học và cao đẳng 20.400 tỷ đồng, vốn huy động khác 9.100 tỷ đồng.
Riêng trong giai đoạn 2026-2030 là 174.673 tỷ đồng. Căn cứ kết quả thực hiện của Chương trình giai đoạn này, Chính phủ trình Quốc hội quyết định nguồn lực thực hiện Chương trình giai đoạn 2031-2035.
Chương trình nhằm hiện đại hóa toàn diện hệ thống giáo dục và đào tạo, tạo bước chuyển căn bản về chất lượng; mở rộng cơ hội học tập cho người dân, bảo đảm công bằng trong tiếp cận giáo dục và quyền học tập suốt đời; đáp ứng nhu cầu nhân lực, nhất là nhân lực chất lượng cao cho phát triển đất nước.
Quốc hội đặt mục tiêu đến năm 2030 phấn đấu xây dựng mạng lưới trường mầm non, trường phổ thông công lập, cơ bản đáp ứng nhu cầu học tập của học sinh; kiên cố hóa 100% phòng học, bảo đảm đủ nhà công vụ cho giáo viên tại địa bàn khó khăn;
30% cơ sở giáo dục mầm non, cơ sở giáo dục phổ thông có thiết bị để triển khai thực hiện dạy và học một số môn bằng tiếng Anh, từng bước đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai trong trường học.
18 trường cao đẳng trọng điểm được đầu tư đào tạo nhân lực có kỹ năng nghề cao trong các ngành, nghề kỹ thuật, công nghệ phục vụ các chương trình, dự án trọng điểm quốc gia.
Ngoài ra, phấn đấu 50% cơ sở giáo dục đại học đạt chuẩn, ít nhất 30 cơ sở giáo dục đại học được đầu tư hiện đại tương đương các nước phát triển ở châu Á; 8 cơ sở giáo dục đại học thuộc nhóm 200 đại học hàng đầu châu Á và 1 cơ sở giáo dục đại học thuộc nhóm 100 đại học hàng đầu thế giới trong một số ngành, lĩnh vực.
Đến năm 2035, Quốc hội nêu mục tiêu 100% cơ sở giáo dục mầm non, cơ sở giáo dục phổ thông đạt chuẩn về cơ sở vật chất và thiết bị dạy học tối thiểu; 100% cơ sở giáo dục đại học đạt chuẩn, ít nhất có 12 cơ sở giáo dục đại học thuộc nhóm 200 đại học hàng đầu châu Á và 2 cơ sở giáo dục đại học thuộc nhóm 100 đại học hàng đầu thế giới./.
